Japanse tattoo
Japan heeft een rijke kunstgeschiedenis. Tatoeëren vormt een groot onderdeel van deze geschiedenis. Japanners lieten al lang voordat tatoeëren in het westen bekend werd hun lichamen versieren met symbolen die status aangaven, en beschermende eigenschappen hadden. In dit artikel lees je meer over welke symbolen bij de Japanse stijl horen, en de lange geschiedenis van de Japanse tattoo.
Symbolen en voorbeelden
De symbolen die bij de Japanse tattoos horen, zijn sterk verbonden met de Japanse cultuur en haar mythologieën. Vanuit de Shinto, de religie in Japan, hebben mensen eerbied voor al het natuurlijke. Ze geloven dat alles iets goddelijks heeft, een natuurgeest of kami, en geven het bepaalde eigenschappen: schoonheid, moed, geluk, enz. Door een plant of een dier te laten tatoeëren hopen mensen de eigenschappen ervan over te nemen. De Japanse cultuur is ook sterk beïnvloed door het Boeddhisme. Dit is terug te zien in de tatoeages. Hieronder volgt een overzicht van de symbolen die typisch voorkomen in een Japanse tattoo. De foto’s komen allemaal uit de het portfolio van Dutch Ink.
Feniks
Volgens de mythologie leeft deze vuurvogel tot wel duizend jaar. Vanuit de as die hij bij het sterven achterlaat, wordt er een nieuwe feniks geboren. Hiermee staat de feniks bekend als symbool voor wederopstanding. Voor de Japanners is het een vrouwelijk symbool dat ook voor vuur, gerechtigheid en trouw staat.
Draak
Draken zijn in veel culturen mythische wezens die kracht uitstralen en angst zaaien. Voor de Japanners staat de draak in het algemeen echter voor bescherming, moed en wijsheid. De Japanse draak is een lange slang zonder vleugels. In tegenstelling tot de feniks, is de draak een mannelijk symbool en verbonden met hout. Afhankelijk van de kleur van de draak kan er een extra betekenis gegeven worden. Zo staat geel bijvoorbeeld voor zeldzaamheid.
Koi karper
Het Japanse woord koi heeft twee betekenissen: liefde en karper. De koi karper is daarmee onlosmakelijk verbonden met de liefde, in het bijzonder voor een geliefde. Deze vis wordt vaak samen met water afgebeeld. Hij is in staat om tegen de stroom in te zwemmen, en kan daarmee een overwinning na een strijd betekenen. In het westen wordt het ook gezien als een teken van onafhankelijkheid.
Bloemen
Een van de belangrijkste nationale symbolen van Japan is de sakura, ofwel de kersenbloesem. Het is dan ook niet verwonderlijk dat deze bloem in veel Japanse tattoos terugkomt. De bomen bloeien voluit met kleine bloemetjes, maar na ongeveer een week vallen ze er alweer af. Het is een symbool voor schoonheid, verandering en lijden, maar ook dat alles weer goed komt.
Een andere bloem die regelmatig in een Japanse tattoo verwerkt wordt, is de lotus. Deze bloem is een symbool voor het leven, groei, schoonheid en zuiverheid.
Goddelijke figuren
Zoals al eerder gezegd, vereren de Japanners de kami, natuurgeesten. Uit enkele grote machten zijn er goden en godinnen ontstaan, zoals de zonnegodin Amaterasu. Deze goden komen vaak terug in de Japanse tattoo. Aan de andere kant komen Japanse demonen ook voor. De Boeddha is ook erg populair. Elk figuur heeft een andere betekenis.
Woorden en teksten
Iets wat in het westen veel voorkomt is het laten tatoeëren van Japanse woorden of teksten. Het Japans kent drie schriften: kanji, hiragana en katakana. Kanji is afgeleid van de Chinese karakters en worden als tattoo regelmatig gebruikt als alternatief voor enkele woorden. Hier zijn enkele bronnen waar je Kanji tekens en hun betekenis kunt vinden:
Hiragana en katakana zijn lettergreepschriften, wat betekent dat elk symbool voor een lettergreep staat (in plaats van een klank). Hiragana wordt gebruikt voor Japanse woorden, terwijl katakana voor leenwoorden wordt gebruikt. Het is mogelijk om westerse namen in katakana te schrijven. Kijk hiervoor op de volgende sites:
Wij achten deze bronnen betrouwbaar, desalniettemin raden wij aan om al je symbolen 3x te laten checken op websites, een vertaalbureau of door native speakers om er 100% zeker van te zijn dat het klopt.
Overige symbolen
Er zijn nog vele andere symbolen die vaak in de tatoeage terugkomen. In het westen zijn andere symbolen uit de Japanse cultuur populair, bijvoorbeeld een samurai, geisha of herkenbare gebouwen.
Stijl
Vroeger doopten de horishi, de tatoeëerders, de naalden in inkt en drukten deze met de hand in de huid. Met deze techniek, tebori genoemd, waren ze in staat om nauwkeurige ontwerpen te maken met verschil in kleurtonen. In tegenstelling tot de westerse old school stijl werd er veel gebruik gemaakt van schaduw. Deze stijl is vandaag de dag nog terug te zien in de Japanse tattoo. Kleurrijke en gedetailleerde dieren, bloemen en personen staan op een wit met zwarte achtergrond. Voor de achtergrond worden vaak figuren gebruikt die een element, zoals water of wind, voorstellen.
De traditionele irezumi of horimono, de Japanse woorden voor tattoo, bedekken een groot deel van het lichaam. Een body suit bedekt bijvoorbeeld beide armen, de hele rug, billen, bovenbenen en een groot deel van de borst en buik. Alleen in het midden blijft een strook ongetatoeëerd. De tatoeage vertelt een deel uit een verhaal, bijvoorbeeld een strijd uit een legende of mythologie. Vanwege de grootte wordt een body suit in delen getatoeëerd, bijvoorbeeld eerst de back piece en een paar weken later een sleeve. Het kan een paar jaar duren voordat het helemaal af is. De kosten kunnen oplopen tot duizenden euro’s.
Veel van de Japanse tattoos die vandaag de dag worden gezet, zijn niet zo groot als een body suit, maar worden vaak wel op de hele rug gezet of als een tattoo sleeve. Dit is sowieso een goed begin. De tatoeage kan altijd later uitgebreid worden.
In Japan zelf zijn er veel invloeden vanuit de westerse wereld geweest. Mensen houden hun tattoo nu liever klein. Er zijn nog wel horishi te vinden die volgens de tebori mensen tatoeëren.
Geschiedenis
Tatoeëren in Japan bestaat al sinds de Jomon periode (14.000 tot 300 voor Christus). De Ainu, de oorspronkelijke bewoners van Japan, lieten zich vanwege spirituele redenen tatoeëren. Zo geloofden de vrouwen bijvoorbeeld dat de tatoeages hen meer op hun godin lieten lijken, en daarmee demonen afschrikten. Er zijn figuren van klei gevonden die suggereren dat tattoos ook een vorm van versiering waren.
Bij veel inheemse stammen waar de huidige tribal tattoos op gebaseerd zijn, werden de tatoeages gebruikt om sociale status aan te geven. In Japan werd dit ook gedaan in de Yayoi periode (tussen 300 voor Christus en 300 na Christus). Vanaf de periode daarna (de Kofun periode) kreeg de tattoo een negatieve betekenis. In plaats van criminelen ter dood te veroordelen, werden ze getatoeëerd op hun voorhoofd, waar iedereen het kon zien. Doordat verschillende delen van Japan andere symbolen gebruikten, kon er aan de tattoo ook gezien worden waar een crimineel zijn misdaad had gepleegd. Pas in 1870 werd dit afgeschaft.
In de Edo periode (1600-1886) werd kunst belangrijk. In die tijd is de ukiyo-e, de Japanse drukkunst met houtblokken, ontwikkeld. Dit heeft een effect gehad op het tatoeëren. De technieken die voor het maken van de ukiyo-e gebruikt werden waren ook goed toepasbaar bij het tatoeëren. De publicatie van het Chinese boek Suikoden, waarin veel personages tattoos hebben, zorgde ervoor dat ze populair werden. Veel van de huidige symbolen zijn in die tijd ontwikkeld. Dankzij het contact met westerse ontdekkingsreizigers in de 19de eeuw is de stijl overgebracht naar het westen.
Samen met de afschaffing van het tatoeëren van criminelen werd ook het tatoeëren in het algemeen verboden in Japan. De Japanse keizer wilde een beschaafde indruk maken op de moderne westerlingen, en het dragen van tatoeages paste niet in dit beeld. Tattoos verdwenen naar het illegale circuit. Criminelen lieten hun eerder verkregen tatoeages coveren met iets nieuws. Op deze manier konden ze iets van de schaamte die het met zich meebracht verbergen.
Tatoeëren werd ook gedaan onder de leden van de Yakuza, de Japanse maffia. Het trok hen aan juist omdat het illegaal was. Het laten zetten van een body suit was een lang en pijnlijk proces, en zij zagen het als een toon van moed. Het was ook een teken van trouw aan de groep.
Na de tweede wereldoorlog is het verbod op tatoeëren opgeheven dankzij de Amerikaanse bezetters. De associatie met de criminele onderwereld blijft echter ook vandaag de dag nog hangen bij de Japanners. Voornamelijk de body suits worden nog door veel mensen gekoppeld aan de Yakuza. Tegenwoordig kiezen de leden vanwege deze associatie er vaak voor om zich niet te tatoeëren, zodat ze minder opvallen. Publieke plekken zoals sportscholen, zwembaden en warmwaterbronnen zijn verboden terrein voor mensen met een tatoeage.